Son elas, as mulleres da miña historia. É a instantánea dunha tarde de primavera de principios dos 60 en Ordes, provincia da Coruña. Unha partida xogada nunha casa desaparecida, nun tempo que se foi. Miña bisavoa, no claroscuro, tirando as cartas sobre da mesa coa ollada desconfiada do tafur, coa expresión fechada de quen viu pasar os días sen home, cos fillos fuxidos da postguerra, coa forza e o xenio que empurra a loitar para sair adiante cada día detrás dun mostrador onde a vara de medir era igual para todos. As fillas sorrindo; as mans que bordaron enxovais agora terman dos naipes no tardío abril das súas vidas. Elas, que ecoaban os seus risos na galería da casa, sentaban logo na mesa redonda enredando o tempo parado diante daquela fiestra aberta de par en par. A bisavoa, Xoana, nos últimos anos, para mercar a compañía dos netos deixábase gañar a partida; ela, que nunca quixo ser perdedora, amolecía o seu corazón engurrado de noites de soedade para manter o relampo da rapazada.
Qué foi daquel tempo?
